“Ik wil laten zien dat de wereld veel mooier is zonder drank en drugs”

Bart (55) groeit op in een gezin waar alcohol aan de orde van de dag is. Voor hemzelf blijft het later niet alleen bij drank: hij rolt steeds verder het criminele circuit in en zijn cocaïneverslaving neemt al snel de overhand. Nu vertelt hij over zijn herstel: “Vroeger dacht ik niet aan later, ik zou dan al dood zijn.”

Bart weet het nog goed: er hing altijd spanning thuis. Hij groeit op met zijn vader, moeder en twee oudere zussen. Drank speelt gedurende zijn hele jeugd een grote rol in huis. Zijn vader is alcoholist en in agressieve buien mishandelt hij zijn vrouw geregeld. Ook de kinderen komen vroeg in aanraking met middelen: “Met kerst kregen we wijn aangelengd met water, want dat was gezellig. Als ik het benauwd had kreeg ik diazepam zodat ik rustig werd,” vertelt Bart. “Mijn moeder blowde en ook mijn zus en ik waren als jonge pubers al in de coffeeshop te vinden.”

Als Bart van school verandert begint hij veel te blowen en te drinken. “Toen ik 19 was probeerde ik voor het eerst xtc en niet veel later coke. Ik heb ASS en de coke had een geweldige uitwerking op me: ik voelde gestructureerdheid en rust. Ik dacht meteen: dit moet ik gaan verkopen”, vertelt hij. “Eerst ga je uit om te verkopen, later ga je verkopen om uit te kunnen gaan. Dat bleek waar. Uiteindelijk kom je in een heel naar wereldje terecht, daarom woon ik nu aan de andere kant van het land.”

Geld, coke en pillen

Geld is al die tijd een grote drijfveer: het was stoer en een manier om aanzien te krijgen. “Ik dacht echt dat ik binnen no time rijk zou zijn. Ik verdiende weliswaar veel, maar maakte ook alles op. Op mijn werk gebruikte iedereen. Ik snoof elke dag en verkocht ook op mijn werk”, vertelt Bart. Gek genoeg kan hij het op dat punt allemaal nog bolwerken: hij had nog steeds werk en een relatie. Zijn toenmalige vriendin krijgt steeds meer door en probeert er wat aan te doen, maar dat ontwijkt Bart vakkundig. Het gaat verder bergafwaarts als Bart ander werk krijgt. Hij voelt zich er ongelukkig en ook zijn relatie loopt slechter. Het snuiven neemt toe en in plaats van losse pakjes coke verkoopt hij inmiddels grote zakken pillen per duizend stuks. “Dat leverde me veel stress op, aangezien het nare wereldje hiermee steeds naarder werd.”

Als Bart 29 is komt het besef: dit gaat niet goed aflopen. In de jaren daarvoor is hij meermaals gewaarschuwd door zijn omgeving: “Ze zeiden: je moet nu normaal gaan doen, je gebruikt wel heel veel. Ik vond het erg dat ze wat van me vonden en voelde me steeds slechter. Uiteindelijk koos ik voor een detox.” Met een smoes over een sollicitatiegesprek kan hij de detox voor een dag verlaten, in werkelijkheid staat er die dag een drugsdeal gepland. De deal gaat fout en Bart wordt gearresteerd, waarna hij twaalf maanden lang vastzit: “Het was daar een kweekschool voor criminaliteit, maar gebruiken deed ik niet. Die controle kon ik soms maandenlang houden.”

Nadat zijn vorige relatie is gestrand krijgt Bart een nieuwe een vriendin. “We woonden al snel samen. Na een tijdje zei ze dat ze nog nooit iemand had ontmoet die zoveel drugs gebruikte als ik”, vertelt hij. “Er begon steeds meer fout te gaan in mijn leven en ik kwam steeds verder in de criminaliteit terecht. Het was één grote klotezooi, dus ik koos weer voor een behandeling. Ik was nog niet open en eerlijk genoeg en hield er een dubbele agenda op na: na de behandeling dacht ik verder te kunnen gaan met de verkoop. Verkopen en er zelf vanaf blijven ging natuurlijk niet samen en ik was weer terug bij af, misschien zelfs veel verder terug. Uiteindelijk ging ook mijn relatie uit.”

Belofte

Jaren later, als de moeder van Bart ernstig ziek is door de ziekte ALS, belooft hij haar plechtig dat hij zal stoppen met criminaliteit. Hij verhuist naar een andere plaats, ver weg van alles, en gebruikt maandenlang niets. Dat gaat goed, tot hij iemand tegenkomt die gebruikt. “Daar ging ik weer”, vertelt hij hoofdschuddend. In die tijd ontmoet hij ook zijn huidige vrouw. Bij haar speelt vergelijkbare problematiek maar beiden zijn toe aan een nieuwe start. Lang houden ze de verslavingen redelijk in toom: “We trouwden, woonden in een leuk huis en eens in de twee weken gingen we van god los. Ik deed het soms ook doordeweeks. In 2009 begon ik bij te houden wat we aan drugs, drank en sigaretten uitgaven en ik schrok enorm. Blijkbaar gebruikten we toch vaker dan we dachten. Het omkeerpunt was rond mijn vaders overlijden, toen was ik er echt klaar mee. Mijn vrouw is mijn redding, zonder haar was het niet gelukt. We konden het samen afbouwen, zij wilde dit al veel langer voor ons,” vertelt Bart. “Ik paste de tools toe die ik vroeger tijdens behandelingen had geleerd en had veel baat bij therapie. In 2014 ben ik voor het laatst uitgegleden.”

Nu, bijna tien jaar later, staat Bart nog steeds sterk in zijn herstel: “Heel soms zijn er nog trekmomenten, maar mijn vrouw en ik staan zo sterk samen dat het nooit meer echt moeilijk is. Ze is ziek geweest en dat hebben we ook overwonnen.” Na al die jaren met verslaving en in het criminele circuit is zijn leven nu compleet anders. Bart is ervaringsdeskundige en jongerenwerker bij Tactus en groepsleider bij DJ MIK. Ook volgt hij een opleiding Maatschappelijk Zorg met ervaringsdeskundigheid. “Jaren geleden kwam ik via Intact met Tactus in aanraking. Toen had ik al een ingeving dat ik bij Tactus wilde werken en jaren later is dat ook gebeurd. Mijn dromen voor de toekomst zijn door mijn werk al uitgekomen. Vroeger dacht ik niet eens aan later, ik zou dan al dood zijn.”

“Als ik het leven over kon doen had ik het vanaf de middelbare school anders willen doen. Ik dacht dat ik er bewust voor had gekozen voor het criminele pad, maar ik ben er steeds verder ingerold tot waar ik er geen grip meer op had,” vertelt Bart over zijn verleden. “Dat is ook wat ik leuk vind aan werken met jeugd: zij zijn juist op dat punt waar er nog zo veel kans op verandering is. Er is nog alle tijd om waar te maken wat ze graag willen, dat vind ik mooi. Met mijn verhaal wil ik laten zien dat de wereld zoveel mooier is zonder drank en zonder drugs.”