Grenzeloos loyaal

Kinderen zijn loyaal naar hun ouders, en zeker ook als hun ouder(s) verslaafd zijn. Ik herinner mij het acht-jarige kind dat op zaterdagochtend de weekendboodschappen ging halen. Het boodschappenlijstje had hij de rest van de week nog in zijn zak. Het bier haalde zijn stiefvader zelf. Op die vroege zaterdagochtend lagen zijn ouders in bed hun roes uit te slapen.

Hij hield het alcoholgebruik in de gaten, telde de volle en lege flessen die onder het bed lagen. Waar kon deze jongen heen met zijn drinkende ouders?

Zo’n situatie kan jaren aanhouden. De omgeving werd jarenlang in de luren gelegd door een verbaal sterke moeder die de problemen in alle toonaarde ontkende. Tot het moment dat de bom barste. Toen de jongen 12 was, werd zijn stiefvader door de politie uit huis gehaald omdat er  sprake was van een ernstig incident tussen de echtelieden. Helaas begon moeder vrij snel weer te drinken. Een jaar later werd moeder opgenomen en werd de jongen, zijn zus en twee jongere broertjes in pleeggezinnen geplaatst. Een half jaar later ging hij terug naar zijn moeder. Om voor haar te zorgen, want hij wilde nergens anders zijn, dan bij zijn moeder.

De volwassen dochter vertelde de smeerboel boven, het spoor van ontlasting van slaapkamer tot aan de badkamer, wel te kennen. Ik vertelde dat de huishoudelijke hulp tegen mij had geklaagd dat dit niet meer te doen was. De dochter zei dat als zij vroeger in de weekenden bij haar vader was, de boel keer op keer had schoongemaakt. Vader had er nooit met een woord over gerept en als kleine meid begreep ze dat het schoongemaakt moest worden, zonder het er verder over te hebben. Ze heeft er nooit iets over tegen haar moeder gezegd. Want ze begreep ook dat ze dan waarschijnlijk niet meer naar haar vader toe mocht.

Jaren later vertelt ze over haar herinneringen  aan haar vader op zijn crematie. De herinneringen aan ski vakanties, het hebben leren skiën, de kampeervakanties, de klussen die zij altijd samen had gedaan met haar vader. Geen woord over de alcohol, geen woord over de ellende (en viezigheid) die zij jarenlang had gezien en meegemaakt. Ze sprak met liefde over haar vader.

De zoons die mij zo af en toe belden om te vertellen dat het slaapkamerraam van hun moeder `s morgens dicht bleef. Het teken dat moeder niet was opgestaan. En als moeder niet opstond was er alcohol in het spel. Zoons die de alcohol al kenden vanaf kleins af aan. Zowel vader als moeder dronken. De ouders scheiden, maar de alcohol bleef bij beiden de hoofdrol spelen. Wat mij hier sterkte was dat deze beide mannen zo goed terecht waren gekomen. Zowel maatschappelijk als sociaal. Maar dat was niet van een leien dakje gegaan, ze hadden er keihard voor moeten vechten.

De zorg om hun moeder bleef. Ze gaven wel duidelijk hun grenzen aan. Als moeder drinkt, krijgt ze de kleinkinderen niet te zien. En daar hielden ze zich goed aan. Dit was wel een ingang om haar te overtuigen om te stoppen met de alcohol. Dat werkte voor even wel, maar de alcohol bleef voor de voordeur staan.

Ik ken ook twee zoons van een aan alcohol verslaafde vader, die hun vader absoluut niet meer willen zien. Ook niet in situaties die kritiek waren voor vader. Hij viel, werd geopereerd en ging naar een verpleeghuis. De oudste zoon wilde wel door mij geïnformeerd worden, maar de stap naar contact met zijn vader was te groot, onoverbrugbaar. Deze zoon had al jaren therapie achter zich liggen. Hij was bang dat als hij zijn vader zou zien, ook al drinkt vader niet, hij weer terug zou vallen in oude gevoelens. Gevoelens die hij niet meer wilde hebben in zijn leven. Die deur wilde hij dicht houden. Wat voor herinneringen hier achter zitten. Ik kan slechts gissen. Vader zegt dat hij altijd goed is geweest voor zijn kinderen. Hij ging in het weekend, als de jongens bij hem waren, met ze naar de Mac Donalds.

Ik hoef hier niet te schrijven dat alcohol meer stuk maakt dan je lief is. Soms  maakt het alles stuk en valt er niets meer te lijmen. Soms blijft de liefde tussen ouder en kind bestaan. Met als sluitstuk, een liefdevolle toespraak op een crematie.